آیا شما یا شریک عاطفی تان در دام تفکر همه یا هیچ گرفتار می شوید؟ برای آشنایی بیشتر با این شیوه تفکر منفی مثالی برایتان میزنم.
برای مثال کیت و نامزدش آدام را در نظر بگیرید. کیت از آدام ناامید شده چرا که آدام هیچ وقت به حرفهای کیت گوش نمی کند.
در نگاه ایدهآل گرایانه کیت به رابطه، آدام همیشه باید آماده، علاقه مند و مشتاق به گوش دادن به حرف های کیت باشد. وقتی انتظار او در رابطه برآورده نمی شود و مثلا آدام روی مبل خوابیده و کیت موضوع مهمی را برای گفتگو دارد، باعث میشود که کیت به مرور زمان ناامید، خسته یا بد اخلاق شود.
همین مسئله باعث ایجاد تنش بین آنها میشود. البته که ما موجوداتی هستیم که میخواهیم تنش در رابطه را کم کنیم!
https://nekuii.com/?p=2394&preview=true
برای روشن شدن موضوع مثال دیگری برای تان می زنم. جک از بسیار جهات به همسرش سوفی توجه دارد. مثلاً در شستن لباسها به او کمک میکند چون می داند که با داشتن دو فرزند لازم است که به سوفی کمک بیشتری کند. باک ماشینش را همیشه پر از بنزین می کند. صبح ها وقتی میخواهد به محل کارش برود آرام و بیصدا این کار را انجام می دهد تا سوفی بتواند کمی بیشتر بخوابد. اما در عین حال او عادت دارد که ظرف های کثیف را روی میز آشپزخانه رها کند.
و متاسفانه همین ظرف های کثیف همان موضوعی است که سوفی را به شدت عصبانی می کند.
سوفی وقتی دیوانه وار عصبانی می شود نمی تواند کارهای دیگر جک را که برای همراهی و کمک به او انجام می دهد را به خاطر بیاورد. تنها چیزی که در ذهنش می ماند همین چند ظرف کثیف روی میز آشپزخانه است! سوفی مدام تکرار می کند چرا «همیشه» انقدر بی ملاحظه هستی؟
سوالی که در ذهن جک نقش می گیرد، این است که چرا هر کاری که من انجام میدهم به چشم او نمی آید؟
تفکر همه یا هیچ یکی از ده ها خطای شناختی است که در شیوه تفکر ما وجود دارد. اما بر اساس ساعت های طولانی که به حرفهای زوجهای مضطرب و عصبانی گوش دادهام، متوجه شدم که این خطای شناختی رایج ترین مشکل در شیوه تفکر زوجین است.
اگر به ازای هر کلمه «همیشه و هیچوقت» زوجین، از آنها یک دلار گرفته بودم، الان در ویلای شخصی ام در سواحل یک جزیره گرمسیری نشسته بودم و آبمیوه می نوشیدم!
وقتی از شریک زندگیتان ناراحت هستید، خیلی راحت در ذهنیت سیاه و سفیدی که مشخصه تفکر همه یا هیچ است گرفتار میشوید.
منظورم از تفکر سیاه و سفید، تمایل یکی از طرفین یا هر دوی آنها به این است که طرف مقابل را کاملاً مثبت یا کاملاً منفی ببینند.
وقتی گرفتار تفکر همه یا هیچ هستید ممکن است احساس کنید که همسرتان همیشه بی ملاحظه است، هیچ وقت شما را درک نمی کند و همیشه حق به جانب است!
در حالی که واقعیت چیز دیگری است. واقعیت، خاکستری است نه سیاه و سفید. اکثر مردم طیفی از رفتارها را دارند که شامل گاهی با ملاحظه بودن و گاهی بی ملاحظه بودن است.
این طیف از رفتارها از ترکیبی از ژنها و تربیت ما شکل می گیرد. به خاطر داشته باشیم که تفکر همه یا هیچ ما را به اغراق نامطلوب در مورد رفتارهای نامطلوب شریک زندگی مان سوق می دهد.
خطای فکری همه یا هیچ نشان میدهد که چگونه افکار سمی هنگامی که به صورت کلامی بیان می شوند زوج ها را از مسائل واقعی خود منحرف می کند.
https://nekuii.com/%da%86%d8%b1%d8%a7-%d8%b2%d9%88%d8%ac%db%8c%d9%86-%d8%af%d8%b1%d8%a8%d8%a7%d8%b1%d9%87-%d8%a7%d8%ad%d8%b3%d8%a7%d8%b3%d8%a7%d8%aa%d8%b4%d8%a7%d9%86-%d8%a8%d8%a7%db%8c%d8%af-%d8%a8%d8%a7-%d9%87%d9%85/
مثلاً اگر به همسرتان بگویید تو “هیچ وقت” به حرف من گوش نمی دهی یا “همیشه” وقتی ناراحتم مرا نادیده میگیری این نوع اظهارات به ناچار طرف مقابل را به دفاع از خود سوق میدهد.
مشکلات سمی تفکر همه یا هیچ زمانی اتفاق میافتد که شما شروع به تعمیم بیش از حد میکنید. مثلاً زمانی ممکن است، شوهرتان بیش از حد ولخرجی کند و شما به جای این که در آن موقعیت به خودتان یادآوری کنید که او هم یک انسان است و در عین حال نیازهای دیگر مرا برآورده می کند به اشتباه به خودتان بگویید من نمی توانم برای “هیچ چیزی” به او تکیه کنم»!
کلام آخر
آنچه که در جلسات زوج درمانی سعی کنم به زوجها تاکید کنم این است که هیچکس کامل نیست. شما کامل نیستید و البته شریک عاطفیتان هم کامل نیست.
از نظر فکری می دانیم که افراد دارای طیف وسیعی از توانایی ها و ضعف ها هستند. واقع بین بودن در رابطه به این معناست که خود و کسی که دوستش دارید را در مجموعهای از نقاط قوت و ضعف ببینید. داشتن یک رابطه سالم و حیاتی به این معنی است که شما شریک زندگی خود را به صورت همه یا هیچ نمی بینید.
ترجمه: عاطفه نکویی